Borelioza to temat, który powraca jak bumerang każdego lata. Nie powinno to dziwić. W końcu piękna pogoda za oknem zdecydowanie zachęca do tego, by spędzać czas aktywnie na świeżym powietrzu.
Parki, lasy, jeziora… wszędzie tam może czaić się kleszcz, a wraz z nim borelioza! Warto podkreślić, że przynajmniej 30% kleszczy przenosi boreliozę. Oto 6 rzeczy, które KONIECZNIE musisz wiedzieć na temat diagnozowania tej choroby.
Jakie badania po ukąszeniu przez kleszcza muszę wykonać, aby mieć pewność, że nie jest to borelioza?
Nie ma takiej potrzeby, aby po każdym ukąszeniu przez kleszcza wykonywać badania. Zazwyczaj nawet po kilkunastu dniach w badaniach serologicznych nie wykryjemy żadnych przeciwciał skierowanych przeciwko drobnoustrojom (np. bakterii Borrelia), które mogą być przenoszone przez te pasożytnicze pajęczaki. Może zdarzyć się też tak, że zbyt wczesne wykonanie badania poskutkuje fałszywym wynikiem ujemnym. Jak więc działać? Po ukąszeniu prawidłowo usuń kleszcza, zdezynfekuj miejsca po ukłuciu, a następnie obserwuj je pod kątem pojawienia się zmiany skórnej (rumień wędrujący) lub wystąpienia objawów ogólnoustrojowych (podwyższona temperatura ciała, dreszcze, bóle i zawroty głowy).
Czy to oznacza, że testy nie mają sensu?
Oczywiście, że nie. W przypadku podejrzenia zakażenia w odstępie nie krótszym niż 3-4 tygodni od ukąszenia (optymalnie po 8 tygodniach), pacjent powinien wykonać badania przeciwciał w surowicy Borelioza czułą przesiewową metodą ELISA/CLIAW która wykryje, czy borelioza to (niestety) nasz problem. Istnieją dwa rekomendowane badania, które są podstawą laboratoryjnego potwierdzenia boreliozy. Test ELISA, który jest testem bardzo czułym, mogącym dawać wyniki fałszywie dodatnie, bo reaguje też w przypadku innych zakażeń. Jest on jednak bardzo ważny, bo pokazuje poziom przeciwciał dla krętków Borrelia oraz wskazuje na stopień zaawansowania zakażenia.
Drugi ważny test to test Western-blot, który nie pokazuje poziomu przeciwciał, lecz potwierdza, czy przeciwciała wykryte metodą ELISA, to rzeczywiście odpowiedź immunologiczna na zakażenie krętkami Borrelia czy też nie.
Borelioza to choroba, w której stosujemy zawsze diagnostykę dwustopniową.
Borelioza a rumień wędrujący – jakie badania wykonać?
Rumień wędrujący to objaw, który nie wymaga potwierdzenia laboratoryjnego. Pojawia się na skórze, w miejscu ukłucia kleszcza. Znika zazwyczaj po kilku lub kilkunastu tygodniach. Jest to objaw boreliozy z Lyme. Jeśli chory zauważy u siebie objawy rumienia wędrującego (z tendencją do powiększania) to powinien pilnie skontaktować się z lekarzem. Na własną rękę nie należy wykonywać żadnych badań.
Czy warto zbadać kleszcza, który został wyciągnięty ze skóry?
Badanie kleszcza po ukąszeniu nie ma sensu. To, że wykryje się w jego DNA jednostkę chorobową nie jest wskazaniem do leczenia. Badania kleszczy mają znaczenie tylko w statystyce – określa się wtedy odsetek kleszczy zakażonych.
Czy oprócz badania przeciwciał są inne testy na boreliozę?
Obecnie nie istnieją wiarygodne testy kliniczne, które można stosować w diagnostyce boreliozy z Lyme oprócz badań serologicznych i badania metodą PCR. Dostępne dane nie potwierdzają wysokiej czułości i swoistości diagnostycznej innego typu badań.
Najlepszy sposób na boreliozę? Profilaktyka
Stara zasada mówi „lepiej zapobiegać niż leczyć”, dlatego w okresie letnim warto włączyć do swojej rutyny profilaktykę przeciwkleszczową. Pamiętaj o tych zasadach:
- Spaceruj lub biegaj po lesie w godzinach okołopołudniowych. Kleszcze są wtedy mniej aktywne. Jeśli musisz to zrobić w innych godzinach, zabezpiecz się środkami odstraszającymi kleszcze.
- Chodź zawsze środkiem ścieżek, nie poboczami gdzie jest większość wysokich traw, krzaków czy po drzew.
- Okrywaj ciało tzn. zakryj głowę kapeluszem czy czapeczką, noś długie skarpetki oraz spodnie, oraz bluzę z rękawem o ile nie jest to upał.
- Używaj preparatów odstraszających kleszcze.
- Po przyjściu do domu dokładnie obejrzyj swoje ciało, wyczesz włosy i weź prysznic.
Spragniony wiedzy? Śledź nas na Facebooku i Instagramie!
